ในบางราย อาจทำให้มีอาการคลื่นไส้ อาเจียน ท้องเดิน แน่นหน้าอกได้ ข้อห้ามใช้ คนที่แพ้ยานี้ห้ามใช้เพนิซิลลิน อะม็อกซีซิลลิน คล็อกซาซิลลิน รายละเอียด เพนิซิลลินชนิดฉีด เช่น เพนิซิลลินจี (พีจีเอส), โปรเคนเพนิซิลลิน, เบนซาทีนเพนิซิลลิน เป็นต้น เป็นยาที่ใช้กับการติดเชื้อรุนแรง และเนื่องจากมีโอกาสเกิดการแพ้รุนแรงได้ จึงควรใช้ฉีดในโรงพยาบาลที่มีอุปกรณ์พร้อมเท่านั้น (ขอบคุณข้อมูลจาก)
เพนิซิลลิน (อังกฤษ: penicillin) หรือ ฟีนอกซิลเมตทิลเพนิซิลลิน (Phenoxymethylpenicillin-Penicillin V) คือชื่อยาฆ่าเชื้อแบคทีเรียตัวแรกของโลกที่ค้นพบโดย Alexander Fleming เริ่มใช้กันในปี ค. ศ. 1942 โดยออกฤทธิ์ผ่านโครงสร้างทางเคมีที่มีชื่อว่า เบต้า เบต้า-แลคแตม (Beta-lactam antibiotics) ยับยั้งการเกิด cross link ระหว่างสายของเปปติโดไกลแคนส่งผลให้ผนังเซลล์ของแบคทีเรียอ่อนแอ และถูกทำลาย เมื่อแบคทีเรียไม่มีผนังเซลล์ แบคทีเรียก็จะตายในที่สุด เมื่อมีการวิจัยมากขึ้นทำให้มีการพัฒนายาที่คล้ายเพนิซิลลินขึ้นมาอีกหลายชนิดทำให้เกิดเป็นกลุ่มยาที่มีโครงสร้างทางเคมีคล้ายๆกัน ทางการแพทย์จึงได้จัดหมวดหมู่ยากลุ่มนี้และเรียกชื่อตามยาตัวแรกในกลุ่มนั่นก็คือ เพนิซิลลิน ดังนั้นนอกจากเพนิซิลลินจะเป็นชื่อยาฆ่าเชื้อแบคทีเรียตัวแรกของโลก ยังเป็นชื่อของกลุ่มยาด้วยโดยจัดแบ่งตามประเภทได้ดังนี้ 1. อะมิโนเพนิซิลลิน -aminopenicillins ยาในกลุ่มนี้ได้รับการออกแบบมาให้ฆ่าเชื้อแบคทีเรียได้กว้างกว่าเพนิซิลลินดั้งเดิม และสามารถทนต่อกรดในกระเพาะอาหารได้(ยานี้จึงกินหลังอาหารได้) เช่นยา อะม๊อกซี่ซินลิน(amoxicillin), แอมพิซิลลิน(ampicillin) ยา amoxicillin จัดเป็นยาในกลุ่มเพนิซิลลิน 2.
แอนตี้ซูโดโมนอลเพนิซิลลิน -antipsudo penicillins เป็นยาที่สามารถฆ่าเชื้อแบคทีเรียที่มีชื่อว่า ซูโดโมนาส(pseudomanas), เอนเทอโรค็อกคัส(enterococcus) และเคลบซิลลา เช่นยา 2. 1 พิเพอราซิลลิน(piperacillin) 2. 2ไทคาร์ซิลิน(ticarcillin) 3. สารยับยั้งเบต้าแลคแทม -beta lactamase inhibitors เป็นสารที่ใช้ผสมกับยากลุ่มเพนิซิลลินเพื่อทำให้ยาเพนิซิลลินไม่ถูกทำลายโดยแบคทีเรียบางตัว 4. เพนิซิลลินที่ได้จากธรรมชาติ เช่น 4. 1เพนิซิลลิน จีเริ่มแรกยาตัวนี้มีทั้งรูปแบบกิน, ฉีดเข้าเส้นเลือดดำ และฉีดเข้ากล้ามเนื้อ แต่โดนยกเลิกการใช้ไปหลายตัวแล้วคงเหลือแต่รูปแบบฉีดเท่านั้นเนื่องจากแบบกินมีประสิทธิภาพน้อยเกินไป 4. 2เพนิซิลลิน วี มีรูปแบบกิน 4. 3เพนิซิลลิน จี โปรเคน มีรูปแบบฉีดเข้ากล้ามเนื้อ 4. 4เพนิซิลลิน จี เบนซาทีน มีชนิดฉีดเข้ากล้ามเนื้อ 5.
สรรพคุณ เพนิซิลลิน วี (เรียกสั้น ๆ ว่า เพนวี) เป็นยาในกลุ่มเพนิซิลลิน ใช้รักษาโรคติดเชื้อแบคทีเรียแกรมบวก (Gram positive) ดังนี้ 1. การติดเชื้อของระบบทางเดินหายใจ เช่น ไข้หวัดที่มีแบคทีเรียแทรกซ้อน, คออักเสบ, ต่อมทอนซิลอักเสบ, ปอดอักเสบ เป็นต้น 2. การติดเชื้อของผิวหนัง เช่น ผิวหนังอักเสบ ไฟลามทุ่ง พุพอง บาดแผลสัตว์กัด หรือ คนกัด เป็นต้น 3. การติดเชื้ออื่น ๆ เช่น เหงือกอักเสบ ต่อมน้ำเหลืองอักเสบ ไข้รูมาติก เป็นต้น ประเภทของยา ชนิดเม็ด ขนาด 125 มก. (2 แสนยูนิต) และ 250 มก. (4 แสนยูนิต) ชนิดน้ำเชื่อม 62. 5 มก. (1 แสนยูนิต) และ 125 มก. (2 แสนยูนิต) ต่อช้อนชา ขนาดและวิธีใช้ ผู้ใหญ่ ให้ครั้งละ 4 แสนยูนิต วันละ 4 ครั้ง ทุก 6 ชั่วโมง เด็ก ให้ขนาด 50, 000 ยูนิตต่อน้ำหนักตัว 1 กก. ต่อวันโดยประมาณ แบ่งให้วันละ 4 ครั้ง หรือจะแบ่งตาม น้ำหนักตัว โดยให้เป็นชนิดน้ำเชื่อม (2 แสนยูนิตต่อช้อนชา)* หรือชนิดเม็ด ( 2 แสนยูนิตต่อเม็ด) ดังนี้ น้ำหนักต่ำกว่า 5 กก. ให้ครั้งละ 1/4 ช้อนชา (เม็ด) 5-10 กก. ให้ครั้งละ 1/2 ช้อนชา (เม็ด) 11-20 กก. ให้ครั้งละ 1 ช้อนชา (เม็ด) 21-30 กก. ให้ครั้งละ 1 1/2 ช้อนชา (เม็ด) มากกว่า 30 กก.
(β-lactam ring เป็นป้อมปืนใหญ่ พื้นที่สีเหลืองๆ ที่ผมไฮไลท์ไว้ ตรงนี้ สำคัญมาก เพราะเป็นพื้นที่ออกฤทธิ์ของยา จะโดนทำลายไม่ได้.... ถ้าโดนทำลาย จะเกิดดื้อยาทันที)
2 ไดคล็อกซาซิลลิน (Dicloxacillin) มีแต่ชนิดกินเท่านั้น แคปซูล 125 มิลลิกรัม และ 250 มิลลิกรัม ยาน้ำ 62. 5 มิลลิกรัมต่อ 1 ช้อนชา ในเด็ก ใช้ 25 มิลลิกรัมต่อน้ำหนักตัว 1 กิโลกรัมต่อวัน แบ่งได้ 3 เวลา ก่อนอาหาร 1 ชั่วโมง และก่อนนอน ผู้ใหญ่ ให้ขนาด 250 มิลลิกรัมต่อครั้ง 3 เวลาก่อนอาหาร 1 ชั่วโมง และก่อนนอน 4. 2 ชนิดที่ใช้ฉีด ได้แก่ เมธิซิลลิน (Methicillin) และ แนฟซิลลิน (Nafcillin) ยาพวกนี้ดูดซึมได้น้อยถ้าให้กิน ไม่แนะนำให้ใช้เพราะราคาแพงมาก นอกจากนี้กรณีที่ใช้ยาพวกนี้จัดได้ว่าเป็นกรณีพิเศษที่มักจะไม่ค่อยพบในการรักษาโรคติดเชื้อทั่วๆ ไป